Als het aan LAKS ligt, moet het middelbare onderwijs compleet aangepast worden. Leerlingen kunnen namelijk niet buiten de door scholen gebaande paden treden, de rekentoets is een ramp en de toekomst van de scholieren staat op het spel. De enige manier waarop er iets kan veranderen is door zelf de politiek in te gaan, heeft het Landelijke Aktie Komitee Scholieren bedacht. En daarmee hebben ze een ware revolutie ontketend.
Maxime Vernooij
LAKS maakt zich ernstige zorgen over het middelbare onderwijs. “Het grootste probleem dat scholen er alleen maar op gefocust zijn dat de leerlingen moeten slagen,” vertelt Jasmijn Bleijlevens van LAKS. “Maar dat is ten nadele van de jongeren zelf, om wie het onderwijs natuurlijk echt draait.” Dat werkt hartstikke demotiverend en leerlingen krijgen zo niet het onderwijs dat ze nodig hebben. “Ik ben afgestroomd én blijven zitten,” zegt Lynn (16), “maar ik werd totaal niet extra geholpen. Ze gaan ervan uit dat je alles al weet. Dat vind ik soms wel lastig.”
De rekentoets, nog zoiets wat LAKS hartstikke dwars zit. Het is een verplicht onderdeel geworden van het centraal examen. Sinds dit jaar telt het op het vwo zelfs mee als kernvak. Niet om je bang te maken, maar dat betekent dus dat je voor Nederlands, Engels, wiskunde en de rekentoets maximaal één 5 mag halen.
Ook best demotiverend, al begrijpen Britt en Yanouk (16) best dat het belangrijk is om te slagen voor de rekentoets. “Ik snap dat we een basisniveau moeten hebben, en dit is een goede manier om het te toetsen,” zegt Britt. “Maar we krijgen weinig voorbereiding, dus het is maar de vraag of je nog weet hoe het zit met die sommen.” Yanouk: “Maar je niveau ligt toch op een bepaalde hoogte en die toets is daarop gebaseerd. Ik denk dus wel dat je een voldoende moet kunnen halen.” Ook Tess (17) realiseert zich hoe belangrijk de toets is. “Ik ben niet goed in rekenen, maar het is belangrijk dat ik de toets haal. Ook omdat er naar gekeken wordt bij bijvoorbeeld decentrale selecties van studies.”
Ook heeft LAKS moeite met schaduwonderwijs. “Dat moet verboden worden. Weg met al die peperdure examentraining en bijlesbureaus die alleen voor de rijke leerlingen zijn weggelegd,” vindt Jasmijn. Maar Tess en Britt hebben allebei bijles voor het vak scheikunde. “Ik vind het een lastig vak en ben bang dat ik het niet ga halen op het eindexamen als ik geen extra begeleiding krijg.” vertelt Britt. De oplossing volgens Jasmijn: “Toets alleen de basis, dan is er meer tijd voor persoonlijke ontwikkeling buiten het vaste onderwijscurriculum.”
Ook om de zorgen van LAKS over het afschaffen van de basisbeurs maken de leerlingen zich minder druk. Tess: “Ik wil geneeskunde gaan studeren. Het is een dure studie, en het is jammer om straks met een studieschuld te zitten, maar het is niet onmogelijk om die terug te betalen.” Daar zijn de anderen het mee eens. “Ik weet nog niet hoe ik het ga aanpakken,” zegt Britt, “maar ik neem aan dat ik geld ga verdienen na mijn studie en daarbij sparen mijn ouders voor mij.”.
De knelpunten van LAKS zijn geen nieuwe ontwikkelingen, maar dat betekent niet dat ze daarmee dus geen problemen meer vormen. Jasmijn: “Als LAKS zijn we nooit voor de afschaffing van de basisbeurs geweest. Ook zijn we nooit fan geweest van de rekentoets, maar nu hij echt in de kernvakkenregeling mee gaat tellen voor vwo, waar we al een aantal keer actie tegen hebben gevoerd, is het echt tijd om de noodklok te luiden.”
Dat doen ze door blanco mee te doen aan de volgende Tweede Kamerverkiezingen. Ze hebben geen vertrouwen meer in de huidige politiek. Omdat vrij weinig middelbare scholieren al mogen stemmen, richten ze zich op ouders en studenten.
Hoe LAKS de problemen wil gaan oplossen? “Beloon scholen die maatwerk bieden en focus niet honderd procent op het centraal examen: dat zegt ook niet alles,” aldus Jasmijn.