Aandacht geven aan je lichaam is de normaalste zaak van de wereld. Je wilt je eigen dingen blijven doen en het liefst gezond blijven. Maar wat als je lichaam (en je gewicht) een obsessie worden? Juist om al het andere in je leven te vergeten? Dan gaat het fout. Ilse was vijftien jaar oud toen ze zich door haar onzekerheid en nare gevoelens volledig richtte op haar lichaam en ontwikkelde een eetstoornis: “Ik maakte mezelf leeg, letterlijk en figuurlijk.”
“Op de basisschool en de middelbare school was de relatie tussen mij en mijn ouders niet goed. Er was veel ruzie thuis en ik voelde me somber, alleen en niet gezien. Ik ben hoogsensitief, wat ik toen nog niet wist. Dat houd onder andere in dat je gevoelig wordt voor de stemming van anderen, in dit geval mijn ouders. Deze gevoelens waren intens, maar ik kon me er moeilijk voor afsluiten. Ik voelde me alleen en ik stond er helemaal alleen voor, dacht ik. Het VWO werd ook steeds zwaarder en ik had weinig vrienden. Door mijn sombere en onzekere gevoelens wist ik mezelf geen raad meer.”
Om zichzelf af te leiden van haar gevoelens, richt Ilse zich rond haar vijftiende op haar eigen lichaam. Het leek het enige waar ze nog controle over heeft.
“Het perfecte gewicht en een modellenlook bereiken leek de oplossing voor alle problemen. Ik was al een tijdje niet tevreden over hoe ik eruit zag, en stelde voor mezelf een streefgewicht van 48 kilo, dat gezien mijn lengte van toen een ongezond gewicht was. Maar ik was ervan overtuigd dat het zou helpen. Ik zag al snel resultaat en dat gaf me een goed gevoel, een gevoel van controle.”
Het goede gevoel was er nog wel, maar als ik terugkijk zie ik dat er diep van binnen iets niet klopte.
Ilse bereikt al snel haar streefgewicht en weegt ongezond weinig. Maar ze wil het gevoel van controle houden.
“In een tijdschrift zag ik welke maten de topmodellen hadden en dat wilde ik ook. Zonder over de 48 kilo te gaan wilde ik ook het liefst onder de ideale maten zitten die steeds in het blad terugkwamen, 90-60-90. Ik maakte mezelf leeg, letterlijk en figuurlijk. Doordat je weinig eet, gaat je lichaam in een soort overlevingsstand en ervaar je veel minder gedachten op een dag. Ook waren mijn inmiddels dwangmatige gedachten vooral op zo weinig mogelijk eten gefocust en op het bijhouden van wat ik nog wel at. Het goede gevoel was er nog wel, maar als ik terugkijk zie ik dat er diep van binnen iets niet klopte.
In het begin complimenteren mensen je nog wel eens op hoe je eruit ziet, maar verder werd er niet naar mijn gezondheid gevraagd. Toch voelde ik me beter. Ik hield het bij streng lijnen, braken deed ik niet. Ook omdat het zo goed ging, hield ik er een positief gevoel aan over. In het begin had ik wel honger, maar na een aantal weken was het hongergevoel weg. Ik dronk ook heel veel water en groene thee om dit te bereiken. Op school had ik het druk, dus zei ik wel eens tegen mijn ouders dat ik tot laat op school bleef en niet mee kon eten. Ik ging niet naar verjaardagen, omdat daar natuurlijk eten was. Mijn sociale leven werd er niet beter op. Ik had wel een beste vriendin, maar die verdween toevallig net toen het met mij niet goed ging naar Spanje. Dit was een klap voor mij.”
“Toen bij hem was, zei een vriend van hem dat het wel leek alsof ik drugs gebruikte, zo dun was ik.”
De oplossing van Ilse haar eetstoornis lijkt ver weg, totdat ze naar het buitenland verhuist.
“Op mijn zeventiende ging ik het huis uit. Ik woonde op mezelf, in Arnhem, omdat ik niet meer met mijn ouders in één huis wilde wonen. Ik had ook een lange afstandsrelatie met een jongen in Parijs, die ik een jaar eerder had ontmoet. Hij wilde graag dat ik bij hem kwam wonen, en dat deed ik. Ik was erg verliefd op hem en dit leek een mooie vlucht uit het leven waar ik in zat. Toen bij hem was, zei een vriend van hem dat het wel leek alsof ik drugs gebruikte, zo dun was ik. Dat raakte me. Mijn vriend zei me dat als ik niet gelukkig kon zijn met wie ik was, dat hij dan niet wist of hij wel bij me kon blijven. Dat zijn zware woorden, maar gelukkig had het een positief effect op mij. Voorzichtig pakte ik het eten weer op. Ik dronk bijvoorbeeld veel milkshakes om weer aan te komen. Mijn gezondheid en conditie waren echt heel slecht. Ik werd er wel snel misselijk van, maar ik ging door. Zo heftig lijnen is op allerlei manieren niet goed voor je. Je menstruatie raakt van slag, waardoor je onvruchtbaar kan worden.”
Ilse herstelt gelukkig van haar eetstoornis, mede dankzij haar vriend.
“In Parijs voelde ik me geliefd en gezien door mijn vriend. Hij hielp me herstellen. Ik begon mezelf ook weer te accepteren en de mooie kanten van mezelf te waarderen. Ik hield ook altijd van eten, dus om weer normaal te eten was niet zo moeilijk. Rond mijn eenentwintigste was ik weer de oude. Nu begeleid ik als psycholoog en life coach andere vrouwen. Vaak hebben deze vrouwen het niet door dat ze zichzelf wegcijferen en zich continu aanpassen en dat ze niet genoeg van zichzelf houden, dan zeggen ze dat ze zich goed voelen terwijl er eigenlijk van alles onbewust speelt. Een belangrijk deel van de oplossing is erover te praten als je je niet lekker in je vel voelt. Als je dat niet met je ouders of andere mensen in je directe omgeving kan doen, zoek dan een (school)psycholoog. Alles perfect willen doen hoeft niet erg te zijn, maar durf hulp te vragen als het moeilijk gaat en kijk ook vaker naar wat jij zelf nodig hebt.”
Heb je vragen over eetstoornissen of ben je op zoek naar hulp? Neem een kijkje op de website van Stichting JIJ.
* De naam Ilse is gefingeerd. De echte naam is bekend bij de redactie.