De moeder van Emma van Dooren vertelde in RTL Late Night over de psychische problemen van haar zestienjarige dochter. Dat deed een hoop stof opwaaien. Zo kopt Volkskrant vandaag dat psychiaters alarm slaan over hulp aan suïcidale kinderen én is het vandaag onderwerp van debat in de Tweede Kamer. Naamgenoot Emma (14) zit naar eigen (en dat van haar moeder) zeggen in het zelf pakket. “Ik herken mezelf heel veel in het verhaal van Emma van D.; ik zit al twee jaar alleen maar thuis en zou zo graag meer willen dan dat.”
Tekst: Indra Jager
Toen Emma zes jaar was, werd er autisme en ADHD bij haar gediagnosticeerd. Daarom ging ze ook al vroeg naar een speciale school. “Ik ging iedere dag met een busje naar een speciale school in Bilthoven”, vertelt ze. Ze ging daar heen omdat ze door haar autisme niet goed met prikkels om kan gaan. “Het is vooral met geluid. Dat komt bij mij namelijk heel hard binnen. Als iemand heel hard praat of er valt iets op de grond dan hoor ik een keiharde piep in mijn oor. Heel naar.”
Gewoon te veel
Het fijne aan zo’n speciale school was dan ook dat er een speciale time-outplek was, waar Emma even tot rust kon komen als het haar allemaal teveel werd. “Maar dat werkte vaak ook averechts; in die time-outplek zaten júist de mensen die snel boos werden, waardoor ik nóg meer impulsen kreeg.”
Naar school gaan, werd daarom een steeds grotere opgave. “In de laatste jaren ging het steeds moeilijker. Niet alleen door de prikkels, maar ik werd bijvoorbeeld ook veel gepest. Zo was er een meisje dat mij elke keer naar de keel greep. Het werd daardoor steeds lastiger om me ’s ochtends zover te krijgen om op te staan, me aan te kleden en dan vervolgens in een busje met enorm veel geluiden te sleuren. Door mijn autisme werd dit gewoon te veel.”
Geen keuze
Dat resulteerde zich in het feit dat Emma nu al twee jaar niet meer naar school gaat. “Ik volg geen school meer. Eigenlijk zit ik alleen maar thuis, waar ik ook één keer per week thuisles krijg. Ik zou zó graag weer naar school willen. Mensen om mij heen zeggen weleens dat ze jaloers zijn omdat ze ook thuis willen blijven, maar zij begrijpen niet dat dit geen keuze is. Het is echt niet leuk.”
Tijdens Emma’s pubertijd bleek dat ze naast autisme en ADHD ook nog borderline had. “Ik heb heel erg last van stemmingswisselingen; de ene keer ben ik blij en de andere keer juist weer heel snel verdrietig of boos. Mijn uitweg daarvoor was automutilatie. Als ik het bloed zie of de pijn voel, word ik meteen rustiger.”
Pijn geeft rust
“Ik weet nog heel precies wanneer dat begon. Toen ik een jaar of negen was, was ik ook steeds heel snel boos en in één van die vlagen gooide ik een beeldje tegen de muur. Die spatte in scherven uiteen. Ik pakte er één van op en begon in mijn vingers te porren. De pijn gaf me rust. Sindsdien heeft het zich uitgebreid naar mijn arm.”
Zichzelf pijnigen gaat inmiddels verder dan automutilatie; twee maanden geleden lag Emma nog in het ziekenhuis omdat ze geprobeerd had ‘een uitweg’ te vinden. En net zoals bij Emma van D. komt dat omdat de juiste hulp nog niet beschikbaar voor haar is. “Twee maanden geleden lag ik nog in het ziekenhuis met pillen in mijn lijf. Vier dagen heb ik daar gelegen en daarna heb ik een week in een crisisopvang doorgebracht. Vervolgens moest ik gewoon weer naar huis…”
Afwachten
“Op dit moment zijn we daarom hard bezig om een goede plek voor mij te vinden. Waar ik kan wonen, therapie kan krijgen en waar ik onderwijs kan volgen. Maar dat is nogal lastig. Ik zou bijvoorbeeld heel graag naar een bepaalde zorginstelling willen, maar daar zijn we ondertussen al zeven maanden mee bezig.”
“Een halfjaar geleden hebben we eindelijk een gesprek met mensen van daar gehad en hebben ze ons verteld dat ze mij niet de hulp konden bieden die ik nodig had. Een paar weken geleden kwamen ze hier gelukkig op terug en zeiden ze dat er wellicht binnenkort al een gaatje voor mij vrijkomt. Volgende week wordt mijn moeder gebeld en dan weet ik of er plek voor mij is. Het is nu dus afwachten.”
Toe aan hulp
Ondertussen hadden Emma en haar ouders de hoop niet opgegeven en waren ze bezig om een plek voor Emma te regelen in een huis voor jongeren met borderline. “Maar daar was een wachttijd van zes tot negen maanden en dat red ik niet meer. Ik ben er echt aan toe om hulp te krijgen.”
“Mijn toekomstdroom is om thuis te komen bij mijn man en kind. Ik heb dan een goede baan in de thuiszorg en ga lekker eten maken voor ons gezin. Maar zonder hulp blijft dit altijd een droom. Ik wil nog zoveel meer in mijn leven dan alleen thuis zitten; ik wil gewoon gelukkig zijn.”