Justitie kijkt te vaak naar (foute) vrienden, thuissituatie, problemen op school en drugsgebruik om te beoordelen of jongeren crimineel gedrag vertonen. Dat vindt onderzoeksbureau WODC. Daarom hebben ze onderzocht wat nog meer crimineel gedrag kan aantonen. Want wat zegt je speeksel, hartslag of bloed bijvoorbeeld over je?
Maxime Vernooij
Het onderzoek is gedaan door het wetenschappelijke onderzoeksbureau van het ministerie van Veiligheid en Justitie. De onderzoekers deden testen met het speeksel, de hartslag en het bloed van jongeren. Daaruit blijkt dat je daar wel degelijk deels uit kunt voorspellen of iemand crimineel gedrag gaat vertonen.
Je hartslag bijvoorbeeld, zegt naast de mate waarop je zweet en hoe je ademhaalt iets over hoe stressgevoelig je bent. Voorbeeld: als je een lage hartslag hebt zou je eerder probleemgedrag kunnen veroorzaken. Bloedonderzoek kan ook iets opleveren in het vraagstuk. Wie weinig glucose in zijn lichaam heeft, verliest zijn zelfbeheersing mogelijk eerder. En tot slot kan ook je speeksel getest worden. Daaruit kan namelijk worden gemeten hoeveel cortisol er in je lichaam zit. Cortisol is een stresshormoon. En je raadt het al: wie weinig stresshormonen heeft, zou asocialer kunnen zijn en is minder gevoelig voor straf. Dan is zo’n overtreding snel gemaakt…
Onder jeugdcriminaliteit verstaan we in Nederland criminele daden die door jongeren tussen de 12 en 18 worden begaan. Er bestaan vier soorten jeugdcriminelen. De veelplegers, die regelmatig worden opgepakt, en de licht criminele jongeren, die al meer dan eens een overtreding hebben begaan. Ook bestaan er first offenders, de jongeren die voor het eerst in aanraking komen met justitie. Maar dit onderzoek richt zich voornamelijk op de laatste groep: de jongeren die nog geen fouten hebben gemaakt, maar daar wel risico op lopen.
Het rapport is door staatssecretaris Klaas Dijkhoff (VVD) naar de Tweede Kamer gestuurd. De wetenschappers hopen dat er onderzocht kan worden of gevangenen in jeugdinrichtingen bijvoorbeeld minder agressief kunnen worden als ze andere producten eten. Nederland is het eerste land ter wereld dat daarmee experimenteert. Daarnaast worden serious games ontwikkeld. Dat zijn computerspellen met een therapeutische of leerzame insteek. Deze games kunnen worden gebruikt in het behandelprogramma. Volgens het onderzoek heeft deze aanpak namelijk positief effect op criminele jongeren.
De grote vraag blijft natuurlijk: als deze onderzoeksresultaten daadwerkelijk kunnen aantonen of iemand meer kans maakt op het criminele pad te komen of niet, waarom worden jongeren dan niet vaker gecontroleerd op hun hartslag, zweterigheid en ademhaling. Volgens de onderzoekers kan agressie dan hopelijk in de toekomst zowel binnen als buiten te gevangenis tegen worden gegaan.